Испаниядағы ант берген аударма (traducción jurada) дегеніміз не?
Ант берген аударма — Испанияның Сыртқы істер министрлігі (MAE) аккредиттеген, ант берген аудармашы мәртебесі бар маман орындаған ресми аударма. Мұндай аударманы барлық мемлекеттік және жеке ұйымдар мойындайды: сот және нотариат органдары, министрліктер, оқу орындары және банктер. Ант берген аудармашы, испан тілінде traductor-intérprete jurado (TIJ) деп аталады, нотариаттық қызметтерге ұқсас функцияларға ие: бұл маманның қолы мен мөрі аударманы куәландырады және оны қосымша куәландырусыз жарамды етеді.
Испанияда кімге және қашан ант берген аударма қажет?
Испаниядағы бюрократиямен бірінші рет бетпе-бет келгендер үшін басты мәселе - қарапайым аударманың неге жеткіліксіз екендігі туралы сұрақ. Мәселе мынада, ант берген аударма шетелдік құжаттың түпнұсқалығын ресми растауға байланысты кез келген процедураны жеңілдетеді. Міне, ол қажет болатын бірнеше жағдайлар:
- Тұруға рұқсат, азаматтық немесе көші-қон процестеріне байланысты басқа мәртебелерді алу.
- Нотариаттық органдарда мәмілелерді ресімдеу: жылжымайтын мүлікті сатып алу-сату шарттары, неке келісімшарттары, өсиеттер.
- Соттарға немесе басқа мемлекеттік органдарға жүгіну: сот істері, әкімшілік даулар.
- Дипломдарды немесе академиялық анықтамаларды нострификациялау үшін шетелдік білімді растау.
- Неке қиюды тіркеу, асырап алу және азаматтық хал актілерін тіркеу органдарындағы кез келген әрекеттер.
- Банктік операциялар және кірістерді растау (мысалы, 2-NDFL нысаны (табыс туралы салық анықтамасы) немесе басқа қаржылық құжаттар).
Жоғарыда аталған барлық жағдайларда ант берген аудармашы куәландырған аударма қосымша нотариаттық белгілерсіз және аудармашының жеке басын міндетті түрде тексерусіз қабылданады.
Неліктен ант берген аударма қарапайым аудармадан маңыздырақ?
Көптеген елдерде, соның ішінде Ресейде немесе Украинада, әдеттегі схема: аудармашы аударма жасайды, содан кейін оны нотариус куәландырады. Испанияда бұл рәсім жеңілдетілген: ант берген аудармашының аударманың дұрыстығын өз қолымен және мөрімен куәландыруға құқығы бар. Сондықтан испандық ведомстволар немесе соттар үшін ешқандай қосымша формальдылықтарсыз бір ғана ант берген аударма жеткілікті.
Осылайша, нотариусқа немесе консулдыққа ұзақ барумен байланысты қиындықтар жойылады: адамдар уақыт пен ақшаны үнемдейді, өйткені бірнеше түрлі куәландыру үшін төлеудің қажеті жоқ.
Апостильдің рөлі және құжаттарды заңдастыру
Тағы бір маңызды мәселе - апостильдің немесе заңдастырудың басқа түрінің қашан қажет екенін және қашан қажет емес екенін түсінбеу. Испанияда пайдаланылуы тиіс құжаттарға жиі апостиль (түпнұсқалығын растайтын арнайы мөртаңба) қойылады. Іс жүзінде бұл былай көрінеді:
- Сіз құжатты өз еліңізде аласыз (мысалы, соттылығы жоқ туралы анықтама, туу туралы куәлік, диплом).
- Егер шығарушы ел мен Испания арасында бұл қажеттілікті жоққа шығаратын жеке келісім болмаса, сіз оған апостиль қоясыз.
- Сіз құжаттың сканерленген көшірмесін немесе түпнұсқасын Испаниядағы ант берген аудармашыға тапсырасыз, ол оны аударып, аударманы өз қолымен және мөрімен бекітеді.
Аударылған мәтін ант берген аудармашының мөрімен куәландырылғандықтан, испандық ұйымдарда аударманың дұрыстығы мен дәлдігі туралы сұрақтар туындамайды.
Құжаттарды дайындаудың маңызды аспектілері
Тапсырыс беруші үшін бастапқы құжатты дұрыс ресімдеу жауапкершілігі (дұрыс аты-жөні, күндері, мекенжайлары) өзінде екенін түсіну өте маңызды. Ант берген аудармашы ақпаратты өзгертпейді, қателерді түзетпейді және мәтінді «толықтырмайды». Түпнұсқада бар барлық қателер аудармаға көшіріледі.
Егер құжатта дәлсіздіктер табылса, оларды аудармаға бермес бұрын ресми түрде түзету керек. Әйтпесе, бұл қателер ант берген аудармаға өтіп, испандық органдарда қиындықтар тудыруы мүмкін.
Ант берген аудармашыны қалай табуға және қашықтан тапсырыс беруге болады?
Адам бюрократиямен бетпе-бет келмейінше, ол сенімді маманды қалай табу керектігін түсінбейді. Испанияда MAE (Сыртқы істер министрлігі) аккредиттеген ант берген аудармашылардың бірыңғай тізілімі бар. Сіз олардың кез келгеніне тікелей немесе осындай аудармашымен жұмыс істейтін аударма бюросы арқылы хабарласа аласыз. Көптеген мамандар қашықтан жұмыс істейді және құжаттарды электронды түрде қабылдайды (сканерленген көшірме немесе сапалы фотосурет).
- Сіз аудармашымен байланысып, тапсырманы сипаттайсыз: қандай құжат, қандай тілге, мерзімдері.
- Сіз сканерленген көшірмені (қажет болса, апостильмен) электрондық пошта арқылы жібересіз.
- Сіз шот-фактураны аласыз және қызметті төлейсіз.
- Келісілген уақыттан кейін сіз дайын ант берген аударманы аласыз - электронды түрде немесе көрсетілген мекенжайға қағаз нұсқасын жеткізу арқылы.
Осы тәсілдің арқасында рәсім жеңілдетілген: офлайн кеңселерге барудың қажеті жоқ, ал мерзімдер тек маманның жұмыс жүктемесіне байланысты. Жедел аударма жағдайында құны әдетте артады.
Ант берген аударманың құны мен мерзімдері
Нақты баға тілге, мәтіннің көлеміне және жеделдігіне байланысты. Қысқа стандартты құжаттар (туу туралы куәлік, соттылығы жоқ туралы анықтама және т.б.) белгіленген тариф бойынша бағаланады. Көлемдірек шарттар, компанияның жарғылық құжаттары, медициналық қорытындылар немесе сот шешімдері бағаны жалпы сөздер немесе беттер санына қарай есептеуді қажет етеді.
Көптеген адамдар тап болатын мәселе - нақты «мемлекеттік» бағаның болмауы. Әрбір ант берген аудармашы өз құнын белгілейді. Сайып келгенде, бірнеше маманның немесе агенттіктің ұсыныстарын салыстыру қалады. Аударма мерзімі, әдетте, 2-3 күннен бір аптаға дейін, ал үлкен көлемдер үшін - одан да көп. Жедел аудармалар екі еселенген тариф бойынша 24-48 сағат ішінде дайын болуы мүмкін.
Сирек тілдер және қосымша қиындықтар
Испанияда барлық тіл жұптары тіркелмеген. Мысалы, қырғыз, грузин, тәжік және басқа да бірқатар тілдер үшін Испанияда ант берген аудармашылар мүлдем болмауы мүмкін. Содан кейін қосымша рәсім туындайды: алдымен құжат шығарушы елде орыс тіліне (немесе басқа кең таралған тілге) аударылады, нотариатпен куәландырылады, апостиль қойылады, содан кейін Испанияда орыс тілінен испан тіліне ант берген аударма жасалады.
Кейде құжаттың шыққан елінде оны бірден ағылшын тілінде ресімдеуге болады. Егер Испанияда ағылшын тіліне ант берген аудармашылар болса, бұл тапсырманы жеңілдетеді: аударма тікелей ағылшын тілінен испан тіліне жасалады.
Ант берген аудармаға тапсырыс беру бойынша практикалық кеңестер
-
Талаптарды нақтылаңыз: апостиль қоймас бұрын немесе аудармашы іздемес бұрын, сізге шынымен де ант берген аударма қажет пе екенін тексеріңіз. Кейде қарапайым (ант бермеген) аударма жеткілікті.
-
Бастапқы құжаттардағы деректерді тексеріңіз: күндердегі, тегіндегі, нөмірлеудегі қателер қосымша қиындықтар тудыруы мүмкін. Ауытқуларды аудармашыға бермес бұрын түзетіңіз.
-
Мерзімдерді алдын ала жоспарлаңыз: егер сізге көлемді материалдарды аудару қажет болса, апостильді дайындауға және аудармашының кезегіне уақыт бөліңіз. Жедел тапсырыстар үшін құны жоғарырақ.
-
Ыңғайлы жеткізу әдісін таңдаңыз: көбінесе электрондық нұсқа жеткілікті, бірақ кейбір мекемелер «тірі» мөрі мен қолы бар қағаз нұсқасын талап етуі мүмкін.
Неліктен ант берген аударма уақыт пен жүйкені үнемдейді?
Ант берген аударманың басты артықшылығы - мәтіннің дұрыстығын растау үшін нотариусқа жүгінудің қажеті жоқ. Испанияда мемлекет бұл өкілеттікті ант берген аудармашының өзіне берген. Нәтижесінде, оның мөрімен және қолымен расталған кез келген шетелдік құжат автоматты түрде заңды күшке ие болады. Бұл бюрократиялық ауыртпалықты және дұрыс емес куәландыруға байланысты бас тарту қаупін азайтады.
Осылайша, Испаниядағы иммигранттар, кәсіпкерлер, жылжымайтын мүлік иелері немесе инвесторлар үшін құжаттарды заңдастыру мәселесі қосымша нотариаттық рәсім қажет болатын мемлекеттерге қарағанда оңайырақ шешіледі.
Қорытынды
Испаниядағы ант берген аударма (traducción jurada) — жеделдетілген және жеңілдетілген бюрократиялық рәсімнің кілті. Traductor-intérprete jurado (TIJ) ресми мәртебесінің арқасында аударма бүкіл елдегі билік органдарымен қосымша куәландырусыз танылады. Дегенмен, нюанстарды сақтау маңызды: апостильдің қажеттілігін тексеру, бастапқы құжаттың дәлдігіне көз жеткізу және сенімді ант берген аудармашыны таңдау. Нәтижесінде сіз қажетсіз қиындықтардан аулақ боласыз, уақыт пен ақшаны үнемдейсіз және сіздің құжаттарыңыз испандық ұйымдармен «бірінші реттен» қабылданады.